EUSKAL DANTZAK

Dantzen inguruan hainbat alderdi desberdin aztertu daitezke. Hurrengo lerroetan dantza mota batzuk azalduko ditu, guztiak azaltzea oso luzea delako.

DANTZAREN OSAGAI ESANGURATSUAK

Historiak eskainitako dokumentuak kontuan harturik, badirudi dantzak beti dantzariak ohikoaz bestelako egoera batera aldatzen dituen ekintza zeremonial bati loturik doala.

DANTZAREN TESTUINGURU KULTURALA

Dantza oso baliotsua izan da kontinentean bizi diren kultur aldaera anitzen adierazgarri moduan. Historian zehar, dantza, kontsienteki eraikitako produkzio gisa baino areago bitxikeria gisa ikertu izan da.

Lehen aipatu dudan bezala, hainbat eta hainbat dantza daude eta probintzia bakoitzak bere dantzak ditu. Beraz, hurrengo hauek dira bereziki aztertuko ditudanak:

1.EZPATA- DANTZA

Ezpata- dantza hitza Euskal Herrian ezpatekiko dantza oro izendatzeko erabiltzen da, arma aurkezten deneko morfologia edozein dela ere. Izena hainbeste eratu da ezen kasi zeremonia edo errituzko dantzen metonimia bihurtu baita eta ezptadantzari hitza dantzariarena, honek ezpata izan ala ez. Bizirik dirauten dantzen artean bi multzo handi bereiz daitezke: lehenengoan dantzariak burutik eta muturretik hartutako ezpata luzeez kateatzen dira; bigarrenean, bi dantzari ilarek sableez armaturik elkarri aurre egiten diote, dantza " pirriko" edo "borroka" dantza batean.

Ezpata buru eta muturreko dantza Europan ezpata dantzen artean hedatuenak dira. Euskal Herrian ezaugarri berezi bat dute, sastakaiez armatutako zenbait dantzariren parte hartzea, hain zuzen.

Ezpata dantzak mairu eta kristauen jaiei eta figurante baten heriotza eta piztuerari loturik ageri dira.

Dantzari bizkaitarren ezpatari heltzeko moduak, eraso eta defentzako mugimenduetan, erakusten du ezpararen eztena dela ezpataren atzean gordetzen duten metafora.

2. SOKA- DANTZA

Soka dantzak mendebaldeko Europako dantza kolektibo zahar eta hedatuenetarikoak dira. Olgetarako beste dantza mota batzuk, hala nola kontradantza, fandangoak eta arin- arinak, sartzean datza horren jarduerak behera egin zuen arren, oraindik ere indarreko mantentzen da. Dantza kolektiboaren eredu gisa duen balioa aldi orotan aitortu izan zaio.

Soka dantzak Euskal Herrian aintzinatik bazter ugaritan existitu izan dira, eta tradizionalki katearen bi muturretan kokatutako bi pertsonek zuzentzen dituzte.